View source for In Engeland is Dr. Who al klassiek

{{article
| publication = De Volskrant
| file = 1977-04-20 Volskrant.jpg
| px = 550
| height = 
| width = 
| date = 1977-04-20
| author = Peter Brusse 
| pages = 9
| language = Dutch
| type = 
| description = 
| categories = 
| moreTitles = 
| morePublications = 
| moreDates = 
| text = 
Dr Who de BBC griezelsier voor kinderen, die in Nederland na protesten van bezorgde ouders en onderwijzeressen geruisloos van de TROS-buis is verdwesen, bestaat dertien jaar en is, althans in Engeland, tot kunst verheven. Drie jaar geleden gaf het  Genoostchap van Leterkundigen Dr Who de prijs voor het beste TV-script en zondagse televisiekunstprogramma [[broadwcast:Whose Doctor Who|Lively Arts]], das zich afgelopen week met Samuel Beckett bezig hield, wijdde twee weken geleden het hele uur aan Dr Who.

De commentator, de romanschrijver Melvyn Bragg, zei dat Dr Who wat doorgedrongen tot de groep van klassieke jeugdhelden. Het dagblad The Guardian schreef in een prijzend zem Geleide dat het succes van dr Who vooral zo groot was, omdat de basie van het oude kinderverhaal, de hetvering, vermengd was met zijn modern opvolger, de hogere technologie.

Dr Who is bestemd voor de donkere wanteravonden en de laatste series, die deze maand weer zoals altijd gelukkig afliep, trok 14 miljoen kijkers per aflevering. Dr Who behoort heel vaak tot de tien best bekeken programma's.

Toen ik in het BBC-archlef wat krantenknipsel opzocht, bleek iederten verbaasd dat Dr Who in Nederland, één van de beste BBC-klanten, niet was net was aangeslaeen. „Ik ben met Dr Who opgevoed", zei één van de jonge krachten en een ander, tem vrouw van rond de veertig zei: „Om heel eerlijk te zijn, ik geloof dat het één van de allerbeste dingen is die de BBC gedaan heeft". Iets wat The Observer een paar jaar geleden ook al met grote overtuiging geschreven had. 

De Noordzee blijkt weer eens breder dan zo vaak beweerd wordt en je afvragend waarom Dr Who in Nederland niet aansloeg — in het midden latend of het goed of jammer was — moeten we vaststellen dat er irt Nederland, zoals mijn vrouw na veertien dagen Amsterdan vaststelde, geen kinder-televisie bestaat. „Althans het mag geen naam hebben". 

Kinderen, met wie in Nederland als nergens anders zoveel rekening wordt gehouden, lijken op de televisie niet voor vol te worden aangezien. Ze worden tegen de televisie beschermd. Misschien maar goed ook, maar vreemd blijft het in een land dat zegt zijn televisie serieus te nemen. 

In Engeland is de TV van 's middags vier tot tegeii zessen volledig bestemd voor kinderen. Ze hebben hun eigen TV-journaal van tien minuten, dat nergens schoolmeesterachtig is en in journalistieke kringen hoog wordt aangeslagen. Er wordt werkelijk geprobeerd het laatste nieuws te geven. Tijdens de vakqnties, zeker in de winter, probeert de TV, als hij de rol van het kindermeisje heeft overgenomen en weet dat moeder werkt, in de ochtend en de middag de kinderen een paar uur zoet te houden. Op zaterdagochtend als de ouders mogen uitslapen, neemt de TV de taak ook over, maar daarna zijn de weckend-programma's bedoeld voor het hele gezin. 

Dr Who was aanvankelijk bestemd als stoplap tussen de zaterdagsport en de vroege-avond-show: de kinderen konden met vader kijken (hij werd fan), als moeder het eten klaarmaakte. Een (werkende) moeder van twee kinderen van zeven en vijf die zich wel eens zorgen over Dr Who had gemaakt, vertelde me: „Engelse kinderen vinden het fijn om te griezelen. Ze bereiden zich als het ware voor, om te zien of ze het aan kunhen. En ze zeggen: „Mamma het is niet echt". 

De „stiff upperlip" wordt al jong gevormd. Misschien ook wel nodig, want het leven, zo leren de kindertjes al gauw, is niet altijd even leuk. En sneller dan enig ander volk, zo denk ik wel eens, vluchten de Britten naar de wereld van de fantasie. Alice in Wonderland, Tolkien, Watership's down en ter gelegenheid van het zilveren kroningsfeest van de koningin werden niet alleen dubbèldekkerbussen sprookjesachtig in zilver gespoten, maar gaf het VVV een brochure uit met kastelen die een koninklijk spook bezitten. Wie durft er nog te beweren dat er geen spoken bestaan? Dracula, Frankenstein én Hammerfilms zijn Britse uitvindingen, maar toen Madame Tussaud in Amsterdam een dependance opende, was er géén gruwelkamer. Zijn de Hollanders er te nuchter voor? 

Het schijnt dat kinderen Dr. Who bij voorkeur schuilend achter de divan bekijken, maar deze barricade getuigt, zo begreep ik, meer van eerbied voor. de kwaliteit van Dr. Whos krachten dan van een te grote bangmakerij. 

Natuurlijk, ook in Engeland komen er bij tijd en wijlen protesten en wordt geklaagd over kinderen die van Dr. Who niet kunnen slapen of zelfs nachtmerries krijgen. ledereen neelmt dit graag aan. Er zijn gevallen waarbij de BBC zijn excuses aanbood, maar over het algemeen wordt Dr. Who vurig verdedigd. Sprookjes zijn nu eenmaal vaak erg griezelig. Dr. Who is nooit realistisch en een normaal kind zal er niets van krijgen. Integendeel, het is goed voor kinderen.

Toch stond ik wat vreemd te kijken toen ik een oude dame hoorde vertellen dat haar nieuwe kinderboek ging over het varken van haar grootouders ze als kind zo vaak mee gespeèlb.had en dat er opeens niet meer was, omdat het voorde kerstdis was geslacht. Het begon met het verhaal dat ze een vinger van de slager tussen de karbonades vond. Het had haar altijd geïntrigeerd dat die man maar negen vingers had.

Psychologen blijken in Dr. Who te geloven en in een „intensive care"- afdeling van een ziekenhuis in Liverpool probeert een dokter door middel van Dr. Who contact met zijn patiënten te krijgen; en met goede resultaten, zei hij. 

Het meest wordt Dr. Who bestreden door [[:Category:Mary Whitehouse|Mary Whitehouse]], die als voorzitster van het genootschap van TVkijkers, ogenblikkelijk van leer trekt, als er op de TV gevloekt wordt, bloot te zien is of geweld wordt gebruikt. Zij noemde Dr. Who „sadistisch" en „de meest gewelddadige kinderserie ooit vertoond". 

Maar daar zat ze fout. Ook de fatsoensrakkers onder de critici vielen haar af, omdat, zo wordt alom aangenomen, Dr. Who geweld verafschuwt. „Ik walg van het zinloos geweld van James Bond, Kojak en voetballers", zei Tom Baker, de vertolker van Dr. Who. „Dat zijn geen mensen. Het zijn ondingen die niets beters kunnen dan je in het kruis trappen. Dr. Who heeft geen revolver, hij drinkt niet, hij slaat zijn vrouw niet en hij versiert geen meiden." 

Dr. Who is in de ogen van miljoenen aanhangers een twintigste-eeuwse versie van de oude moraliteitsspelen. Het recht zal zegevieren. Dr. Who, symbool van het goede, verslaat de kwade machten die de mensheid in slavernij willen werpen en de wereld vernietigen. Dr. Who zal altijd overwinnen. 

De oude thema's van goed en kwaad uit mythologie en wereldliteratuur zijn bij Dr. Who terug te vinden, zeggen de makers, die geloven dat de aantrekkingskracht bovendien zo sterk is, omdat Dr. Who „volledige fantasie" is. „Zelfs cowboyfilms zijn tegenwoordig realistisch". 

Kinderen worden groot en Dr. Who richt zich na dertien jaar op oudere kinderen. Veertien jaar zegt de BBC, die de laatste serie een uur verplaatste en op half zeven zette. Grote mensen mogen nu ook kijken. Maar de meer dan zevenhonderd jaar oude doctor, die als een vliegende Hollander door de ruimte vaart, kan niet iedereen aan zijn hart (hij heeft er zelfs twee) drukken. Nederland ontnam hem zijn landingsrecht. Wij oordelen zelf wel over goed en kwaad. Aan Sinterklaas hebben wij kennelijk genoeg.


Caption: Tom Bakker, Dr. Who

}}